Έσκασε η χρυσή «φούσκα» του ΥΠΕΚΑ

http://www.topontiki.gr/

Βάλια Μπαζού

Τα στελέχη του ΥΠΕΚΑ που διαφήμιζαν την περιβαλλοντικά προηγμένη Φινλανδία θέλοντας να πείσουν τους «ιθαγενείς» ότι τα μεταλλεία χρυσού είναι κάτι περισσότερο από θείο δώρο, τώρα, μετά την τρομακτική καταστροφή που προκάλεσε το ορυχείο της Talvivaara Mining Company, σφυρίζουν αδιάφορα και ψελλίζουν δικαιολογίες του συρμού.
Γιατί η Φινλανδία, από την Κυριακή 11 Νοεμβρίου, βιώνει τη μεγαλύτερη χημική καταστροφή στην ιστορία της όταν παρατηρήθηκε σημαντική διαρροή νερού , 5.000 – 6.000 κυβικά μέτρα ανά ώρα, με υψηλές συγκεντρώσεις νικελίου και ουρανίου. Και η διαρροή σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις προκλήθηκε όταν εμφανίστηκε ρήγμα στη λίμνη αποβλήτων του ορυχείου.
Η περίπτωση της Φινλανδίας είναι ταυτόσημη με την περίπτωση της Χαλκιδικής:
-Στη Φινλανδία όπως και στην Ελλάδα η λειτουργία του ορυχείου παρουσιάστηκε ως μια από τις μεγαλύτερες και πιο ασφαλείς επενδύσεις που θα δημιουργήσουν εκατοντάδες νέες θέσεις εργασίας και θα γεμίσουν εκατομμύρια το δημόσιο ταμείο.
-Στη Φινλανδία όπως και στην Ελλάδα υπήρξαν αντιδράσεις από διαφορετικές φωνές και φόβοι για την ανυπολόγιστη περιβαλλοντική και οικονομική καταστροφή που είναι συνώνυμη με τη λειτουργία τέτοιων μονάδων.

-Στη Φινλανδία όπως και στην Ελλάδα όσοι εξέφραζαν διαφορετική γνώμη καταγγέλθηκαν ως προβοκάτορες και εχθροί της ανάπτυξης της χώρας.
-Στη Φινλανδία όπως και στην Ελλάδα οι αρμόδιες αρχές και η εταιρεία υποστήριξαν ότι η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων έχει δώσει όλες τις λύσεις για να μην υπάρξουν καταστροφικές επιπτώσεις.
Μόνο που εκεί, στη χώρα – πρότυπο του ΥΠΕΚΑ, η δεξαμενή αποβλήτων έσκασε αποκαλύπτοντας τη φούσκα και το παραμύθι της ασφαλούς επένδυσης…
Την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί περιγράφει σε μια συγκλονιστική επιστολή ο Jehki Härkönen, μέλος της Greenpeace Φινλανδίας. Μια επιστολή που αξίζει να τη διαβάσουν όλοι και κυρίως η προηγούμενη και σημερινή ηγεσία του ΥΠΕΚΑ καθώς και οι υπηρεσιακοί παράγοντες που με ελαφριά καρδιά αποφασίζουν για την καταστροφή ενός τόπου στο όνομα της σωτηρίας του.
Ιδού η επιστολή – κραυγή αγωνίας και απελπισίας:
«Στην αρχή, το ορυχείο Talvivaara ήταν σαν ένα όνειρο. Μία νέα αρχή. Μία πηγή απασχόλησης και περισσότερων εσόδων από φόρους για τη βόρεια Φινλανδία. Τόσος ήταν ο ενθουσιασμός, όταν λειτούργησε το νέο ορυχείο στο Kainuu, περίπου 550 χιλιόμετρα από το Ελσίνκι. Ο Pekka Perä, ένας πρώην υπάλληλος της φινλανδικής εταιρίας εξόρυξης Outokumpu είχε αγοράσει την περιοχή απο τον πρώην εργοδότη του για 1 ευρώ!
Η περιοχή είχε θεωρηθεί μη αποδοτική οικονομικά, αλλά ο Perä ήταν πεπεισμένος ότι θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την ‘Αναγέννηση της εξόρυξης’. Είχε μια ολοκαίνουρια μέθοδο βιοδιύθισης που θα του επέτρεπε να εξάγει μικροσκοπικές συγκεντρώσεις υλών. Το όνειρο δεν κράτησε πολύ και η αφύπνιση ήταν σκληρή.
Το ορυχείο ξεκίνησε να λειτουργεί τον Οκτώβρη του 2008 και τα πρώτα προβλήματα εμφανίστηκαν το επόμενο καλοκαίρι. Οι τουριστικές επιχειρήσεις γύρω από το ορυχείο παραπονέθηκαν ότι το ορυχείο μύριζε σαν κλούβιο αυγό, απωθώντας τους πελάτες τους.
Καθώς η εταιρία προσπαθούσε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της παράξενης μυρωδιάς, άρχισαν να εμφανίζονται πολύ χειρότερα προβλήματα. Η δεξαμενή νερού που χρησιμοποιούσαν για τα απόβλητα άρχισε να έχει διαρροές για πρώτη φορά το 2008. Η επόμενη διαρροή εντοπίστηκε το 2010. Οι λίμνες κοντά στο ορυχείο έγιναν αλμυρές. Επίσης, οι μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν κοντά στο ορυχείο έδειξαν ότι τα επίπεδα συγκέντρωσης καδμίου και νικελίου είχαν κατά πολύ ξεπεράσει τα επίσημα επίπεδα ασφαλείας. Και τον περασμένο Μάρτιο, ένας εργάτης που δεν φόρεσε προστατευτική μάσκα πέθανε εισπνέοντας υδρόθειο, την αιτία της μυρωδιάς “κλούβιου αυγού”.
Όλοι ήξεραν γι αυτό το περιστατικό, αλλά η επιβλέπουσα αρχή, το Κέντρο Οικονομικής Ανάπτυξης, Μεταφοράς και Περιβάλλοντος Kainuu δεν έκανε τίποτα στην ανεύθυνη μεταλλευτική εταιρία. Τώρα λένε ότι δεν μπορούσαν να κάνουν κάτι, γιατί δεν είχαν ούτε τα μέσα ούτε τις ικανότητες γι’ αυτό.
Τελικά, την Κυριακή (4/11/2012) η κατάσταση βγήκε εντελώς εκτός ελέγχου. Όλα τα απόβλητα του ορυχείου κατέληξαν σε μια τεράστια δεξαμενή αποβλήτων, όπου περιέχονται βαρέα μέταλα, επικίνδυνα χημικά και ουράνιο. Ο πάτος αυτής της πισίνας ράγισε και το σοβαρότατα ρυπασμένο νερό άρχισε να διαρρέει κατά χιλιάδες κυβικά μέτρα ανά ώρα. Το όνειρο είχε αρχίσει να μετατρέπεται σε απόλυτο εφιάλτη. Ακτιβιστές της Greenpeace πήραν δείγματα από το ρυπασμένο νερό. Το ίδιο έκανε και η Φινλανδική Αρχή Πυρηνικής Ασφάλειας και το Φινλανδικό Ινστιτούτο Περιβάλλοντος. Κανείς όμως δεν μπορεί να πει ακόμα πόσο επικίνδυνη είναι η κατάσταση. Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι είναι επικίνδυνη.
Το ρυπασμένο νερό έχει ήδη πλημμυρίσει αρκετά χιλιόμετρα μέσα από ρέματα και ποτάμια. Οι γύρω όρμοι και οι λίμνες έχουν ρυπανθεί με τοξικό νικέλιο.
Οι όμορφες λίμνες και τα ποτάμια με γλυκά νερά είναι το πολυτιμότερο αγαθό που έχει η Φινλανδία. Κανείς δεν πίστευε ότι θα άφηναν κάποιον να τα δηλητηριάσει. Αλλά το έκαναν. Οι άνθρωποι στην περιοχή νιώθουν ανίσχυροι και φοβούνται το πόσιμο νερό. Πλέον είναι στο χέρι μας να σταματήσουμε το ορυχείο και να κάνουμε τους υπεύθυνους να ανακοινώσουν πώς σκοπεύουν να εγγυηθούν ότι αυτό δεν θα ξανασυμβεί.
Και εσείς, αγαπητοί αναγνώστες, δείτε το αυτό σαν μάθημα: να ανησυχείτε όποτε κάποιος λέει ότι μπορεί να βγάλει λεφτά εκμεταλλευόμενος τη φύση. Να είστε έτοιμοι να αγωνιστείτε. Βεβαιωθείτε ότι οι αρχές εκπληρώνουν τα αληθινά καθήκοντά τους και υπερασπίζονται το μέλλον μας. Αυτοί είναι συνήθως δύσκολοι αγώνες, αλλά είναι απαραίτητοι. Μόνο έτσι θα αποφύγετε τον εφιάλτη που ζούμε στην Talvivaara.»