Σοβαρή και υπεύθυνη πρόταση από το ΤΕΕ (αφορά το άνοιγμα του επαγγέλματος του μηχανικού)

               ∆ελτίο Τύπου

4 Ιουλίου 2011

Η  άµεση εφαρµογή   του   νέου  νόµου  3919/2011, χωρίς θεσµική προετοιµασία και εφαρµογή της, οδηγεί σε ουσιαστική αναστολή της έκδοσης των οικοδοµικών αδειών και  κατακόρυφη αύξηση των κρατήσεων.

Το ΤΕΕ, µε αίσθηµα ευθύνης προτείνει λύση στην κατεύθυνση της κοινωνικής ευαισθησίας, της αναπτυξιακής προοπτικής, του εξορθολογισµού του συστήµατος παραγωγής         ιδιωτικών έργων και της πάταξης της φοροδιαφυγής.

Το  Τεχνικό  Επιμελητήριο  Ελλάδας  διαπιστώνει  και  προειδοποιεί  ότι  η εφαρμογή  του  Ν.  3919/2011,  περί  κατάργησης  του  συστήματος  των  ελάχιστων αµοιβών των Μηχανικών, ο οποίος ψηφίστηκε τον περασμένο Ιανουάριο και τίθεται σε  ισχύ  από  τις  2  Ιουλίου  2011,  οδηγεί  σε  νέες,  μεγάλες στρεβλώσεις  και  στο σύστηµα παραγωγής των ιδιωτικών έργων αλλά και στην  άσκηση της οικονομικής , φορολογικής και ασφαλιστικής πολιτικής του κράτους, από την πρώτη κιόλας µέρα εφαρµογής του.  Καλεί  την  κυβέρνηση  και  ειδικότερα  τα  συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών, Περιβάλλοντος  Ενέργειας  και  Κλιµατικής  Αλλαγής  (ΥΠΕΚΑ)  και Υποδοµών Μεταφορών και ∆ικτύων (ΥΠOΜΕ∆Ι) να προβούν σε άµεσες ενέργειες, ώστε να αποφευχθούν νέες αρνητικές παρενέργειες στην ήδη βαλτωµένη οικοδομική δραστηριότητα,      που      θα                             έχουν       καταλυτικές                 επιπτώσεις    στην    επαγγελµατική, επιστημονική και επιχειρηματική δραστηριότητα του χειμαζόμενου κατασκευαστικού τοµέα.

Το ΤΕΕ, αν και διαφωνεί επί της αρχής µε το πνεύµα και τις ρυθµίσεις του νέου  νόµου,  φρόντισε  να  µελετήσει ενδελεχώς  τις  προβλέψεις  του,  εγκαίρως  να εντοπίσει και  να  αναδείξει  τα  προβλήματα τα  οποία θα  δημιουργούσε κατά  την εφαρμογή  του                      και    να                        προτείνει           συγκεκριμένες                    και    τεκμηριωμένες           λύσεις αντιμετώπισης τους. Το ΤΕΕ σήµερα δίνει την ολοκληρωμένη πρόταση του και ζητά από τους συναρμόδιους υπουργούς Οικονομικών, ΥΠΕΚΑ και ΥΠOΜΕ∆Ι, οι οποίοι σύµφωνα  µε  το  νόµο  έχουν  την  αρμοδιότητα   της  θεσµικής  και  ουσιαστικής προετοιμασίας εφαρµογής του νόµου, να υιοθετήσουν άµεσα την πρόταση του, που βασίζεται  σε  µελέτες  ειδικών  επιστημονικών  επιτροπών  και  αποτελεί  απόφαση σύνθεσης, η οποία ελήφθη στη ∆ιοικούσα Επιτροπή του ΤΕΕ.

Η πρόταση του ΤΕΕ προβλέπει να ισχύσει αµέσως αναστολή της επίµαχης διάταξης του νόµου (άρθρο 7 του ν. 3919/2011), έως ότου:

•     Ολοκληρωθεί η απαραίτητα θεσµική προετοιμασία µε την έκδοση των προβλεπόμενων από  το  νόµο  εκτελεστικών  ρυθμίσεων (Προεδρικό

∆ιάταγµα και υπουργική απόφαση)

•     Τεθεί σε πλήρη λειτουργία η ηλεκτρονική εφαρμογή που προετοιμάζει και υλοποιεί  το ΤΕΕ µε τη συνδρομή της ελληνικής πολιτείας, για τον έλεγχο  και  την  πλήρη   διασφάλιση  του  συστήματος  υπολογισµού αµοιβών, ασφαλιστικών εσόδων και φορολογικών επιβαρύνσεων όλων των εμπλεκομένων κλάδων στην υλοποίηση των οικοδομικών έργων.

Η  λύση   δίνεται   στη   βάση   ενός   και   µόνου   πραγματικού  αναλυτικού προϋπολογισμού, που θα συντάσσει ο μηχανικός σε κάθε έργο, έναντι 12 τρόπων προϋπολογισμού που υπάρχουν σήµερα και που οδηγούν επί σειρά ετών σε τεράστιας έκτασης  φοροδιαφυγή  από   προμηθευτές  υλικών,  συνεργεία  και  επιτηδευματίες διαφόρων  ειδικοτήτων  και  ημερομίσθια.   Παράλληλα,  οι  Μηχανικοί  ζητούν  να σταµατήσει η περαιτέρω απαξίωση του επιστημονικού τους  ρόλου, να πάψουν να

μετατρέπονται σε διεκπεραιωτές φακέλων και να επανέλθουν στην πραγματική τους εργασία, τη µελέτη και την επίβλεψη.

Οι απειλούμενες στρεβλώσεις

Εκ του γεγονότος ότι ο νέος νόµος Ν.3919/2011 άρχισε να ισχύει, χωρίς στο

μεταξύ να έχουν εκδοθεί και τεθεί σε ισχύ τα προβλεπόμενα Προεδρικά διατάγματα και  οι   Υπουργικές  αποφάσεις,  η  εφαρμογή  του  νέου  νόµου  όσον  αφορά  τον υπολογισµό των  νοµίµων  αµοιβών μηχανικών  για  ιδιωτικά  έργα,  βασίζεται  στις προβλέψεις  του  Π.∆.  696/1974.   Εάν  λοιπόν  δεν  γίνει  άµεση  παρέµβαση  των συναρμοδίων  Υπουργείων,  ώστε  να  αποτραπεί  η  «θεσµική  τερατογέννηση»  που προκαλεί η συνδυασμένη εφαρμογή των δύο αυτών νομοθετημάτων, οι συνέπειες που θα αρχίσουν να εκδηλώνονται είναι:

•    Μεγάλες  καθυστερήσεις  πολλών  µηνών  ή  και  αναστολή  στην  πράξη  της έκδοσης των οικοδομικών αδειών, κατά τον έλεγχο των προϋπολογισμών, τον προσδιορισµό των κρατήσεων και αµοιβών, αφού ο έλεγχος θα γίνεται δίχως επαρκές προσωπικό στις  Πολεοδοµίες και χωρίς ηλεκτρονικό σύστηµα. Να σηµειωθεί ότι καµιά Υπηρεσία δεν έχει προειδοποιηθεί για τις νέες απαιτήσεις και διαδικασίες, δεν διαθέτει το απαραίτητο  προσωπικό, την υλικοτεχνική υποδοµή και το απαραίτητο λογισµικό. Κατά συνέπεια όλοι οι προβλεπόμενοι έλεγχοι θα γίνονται χειροκίνητα από απολύτως ελλιπές προσωπικό.

•    Εξωπραγματικές αυξήσεις στις κρατήσεις, όχι στις αµοιβές των μηχανικών, όπως          υποβολιμαία   διαδίδεται   από   ορισμένες                                       πλευρές.       Παραθέτουμε αναλυτικά παραδείγματα ανά κατηγορίες και επιφάνειες κτιρίων από τα οποία προκύπτει ότι οι κρατήσεις αυξάνονται έως και δέκα φορές συγκριτικά µε τις ισχύουσες σήµερα.

Ως  προς  τις  τεράστιες  αυξήσεις  στις  κρατήσεις,  παραθέτουμε  ενδεικτικά  τα ακόλουθα παραδείγματα:

• για μονοκατοικία  130µ2,  130µ2 υπόγειο µε 18µ2 ηµιυπαιθρίους (εντός σχεδίου),

έως σήµερα οι κρατήσεις και οι εισφορές ήταν αθροιστικά 2.359,01 € + 259,53 € =

2.618,54 €.     Από  σήµερα  είναι  προσεγγιστικά  12.140,31  €  +  7.157,51  €  =

19.297,82 €.

Σημειώνουνε ότι η ελάχιστη αµοιβή όλων των µελετών για την έκδοση άδειας ήταν 9.529,71 € και της επίβλεψης 5.853,15 €.

• για 5όροφη πολυκατοικία 1000µ2, µε 200µ2 πιλοτή, 2 υπόγεια 400µ2 και 50µ2 ηµιυπαίθριους  σε 400µ2 οικόπεδο, έως σήµερα οι κρατήσεις και οι εισφορές ήταν αθροιστικά  8.757,11  €  +   1.640,27  €  =  10.397,98  €.                                                                                Από  σήµερα  είναι προσεγγιστικά 52.233,12 € + 44.659,38 = 96.892,5 €.

Σημειώνουμε ότι η ελάχιστη αµοιβή όλων των µελετών για την έκδοση άδειας ήταν 35.058,81 € και της επίβλεψης 23.124,48 €.

• για ξενοδοχείο 4* 2.500µ2, µε 600µ2 υπόγεια σε 12 στρέµµατα οικόπεδο (εκτός σχεδίου), έως σήµερα οι κρατήσεις και οι εισφορές ήταν αθροιστικά 19.948,46 € +

4.089,43 € = 24.037,89 €.     Από σήµερα είναι  προσεγγιστικά 128.807,03 € +

111.217,14 € = 240.024,17 €.

Σηµειώνουµε ότι η ελάχιστη αµοιβή όλων των µελετών για την έκδοση άδειας ήταν 75.749,5 € και της επίβλεψης 56.890,19 €.

• για   κτήριο    γραφείων    1.500µ2,   µε   300µ2   υπόγειο,   300µ2   υπόγειο   χώρο στάθµευσης, 100µ2 ηµιυπαίθριους σε 750µ2 οικόπεδο, έως σήµερα οι κρατήσεις και οι εισφορές ήταν αθροιστικά 11.545,39 € + 2.188,39 € = 13.733,78 €.  Από σήµερα είναι προσεγγιστικά 69.893,33 € + 59.547,30 € = 129.440,63 €. Σηµειώνουµε ότι η ελάχιστη αµοιβή όλων των µελετών για την  έκδοση άδειας ήταν 45.183,75 € και της επίβλεψης 31.524,29 €.

Από τα παραδείγματα αυτά προκύπτει σαφώς ότι, από σήµερα και µέχρι την έκδοση και  εφαρμογή ενός  νέου  Π.∆. ,  οι  κρατήσεις, οι  οποίες  θα  υπολογίζονται, καθίστανται  δυσβάστακτες  για  όσους  στο  εξής  επιθυµούν να  οικοδοµήσουν νέο κτίριο.

Κατόπιν όλων αυτών η βαλτωµένη οικοδοµική δραστηριότητα απειλείται µε αφανισµό,  µε   πολλαπλασιαστικές  συνέπειες  την  ανεργία  των  Μηχανικών,  των υπολοίπων  άµεσα  εµπλεκοµένων  στις  ιδιωτικές  κατασκευές,  κατ’  επέκταση  στο σύνολο της οικονομίας και φυσικά στα έσοδα του κράτους.

Υπό αυτό το πρίσµα ο τεχνικός κόσµος χαρακτηρίζει - δικαίως - την άµεση εφαρµογή του  νέου νόµου ως “ταφόπλακα” ενός τοµέα απ’ τον οποίο η ελληνική οικονοµία διασφάλισε κατά το παρελθόν υψηλούς ρυθµούς ανάπτυξης, ενώ σήµερα, στις ιδιαίτερα γενικότερες δυσµενείς οικονοµικές συνθήκες, µπορεί να βασιστεί για να ανακόψει την καταστροφική ύφεση.

Η πρόταση του ΤΕΕ

Η πρόταση του ΤΕΕ αναλυτικά προβλέπει:

•     Την αναστολή εφαρµογής του άρθρου 7 του Ν. 3919/ 2011, για να εκδοθεί το Π.∆. , να  δηµιουργηθεί το ηλεκτρονικό σύστηµα στο ΤΕΕ και παράλληλα να ενηµερωθούν οι Υπηρεσίες, οι Μηχανικοί, οι Πολίτες.

•    Την  ύπαρξη  συντελεστών  διόρθωσης, ώστε  οι  κρατήσεις  να  παραµείνουν ακριβώς     στα       ίδια                 επίπεδα       τιµών,      ανεξαρτήτως                  του    τελικού    τρόπου υπολογισµού των νοµίµων αµοιβών. 
•     Τον εξορθολογισµό του συνολικού συστήµατος, µε την κατάργηση των 12

διαφορετικών τρόπων προϋπολογισμού, ώστε να χτυπηθεί η φοροδιαφυγή.

•   Tον εξορθολογισµό του συστήµατος ΦΠΑ στην οικοδοµική δραστηριότητα και τη μείωση της φορολογίας μεταβιβάσεων των ακινήτων.

•     Την κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων – σχεδίων για την έκδοση Π.∆.  και ΥΑ.
•     Τη θεσμοθέτηση της εθελοντικής εκχώρησης είσπραξης των αµοιβών των

Μηχανικών από το Τ.Ε.Ε.

Με  την  βεβαιότητα  της  αναγκαιότητας  του  παραπάνω  πλαισίου,  το  ΤΕΕ εγκαίρως δημιούργησε τρεις (3) Επιτροπές οι οποίες εξέτασαν όλες τις πτυχές του νέου  νομοθετικού  πλαισίου  και  µετά  από εντατική  δουλειά  και  σύντοµο  χρόνο κατέθεσαν συγκεκριμένες προτάσεις στη ∆ιοικούσα Επιτροπή του ΤΕΕ. Ακολούθησε εξαντλητικός  διάλογος,  έως  ότου  το  ΤΕΕ  κατέληξε  σε  µια  συνθετική  συνολική πρόταση που ενσωματώνει τόσο τις  απαραίτητες τοµές για τον εξορθολογισµό των ιδιωτικών   έργων  όσο   και   την   κοινωνική   ευαισθησία,  διατηρώντας   ίδιες,  σε πραγματικό κόστος, τις κρατήσεις, ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω επιβάρυνση των πολιτών.

Στην συνολική πρόταση του ΤΕΕ περιλαμβάνεται:

Σχέδιο Π.∆. η έκδοση του οποίου προβλέπεται από τον Ν. 3919/ 2011

• Σχέδιο ΥΑ για καθορισµό τιµής αναφοράς, η οποία, επίσης, προβλέπεται από τον Ν. 3919/2011
• Πρόγραµµα Ηµερίδων και Σεµιναρίων, τα οποία είναι απαραίτητα για την ενηµέρωση των Μηχανικών και των αρµόδιων Υπηρεσιών.
• Σηµειώνουµε  ότι  το  ΤΕΕ  έχει  ήδη  καταθέσει Τεχνικό ∆ελτίο για  τη χρηματοδότηση της εφαρµογής νέου ηλεκτρονικού δικτυακού συστήµατος για το οποίο αναµένεται από τις αρµόδιες αρχές η έγκρισή του.

Παρουσίαση  της πρότασης του ΤΕΕ

Σύµφωνα µε τον Νόµο, οι αµοιβές των Μηχανικών συµφωνούνται μεταξύ των Μηχανικών και  των Πολιτών.  Οι συµφωνίες είναι γραπτές και κατατίθενται στο ΤΕΕ.    Το  ΤΕΕ  ελέγχει  όλα  τα  στοιχεία  που  προβλέπονται και τις αµοιβές των Μηχανικών,  που αν  κριθούν ασυνήθιστα χαµηλές, προβλέπεται διαδικασία πειθαρχικών κυρώσεων.

Οι προτάσεις του ΤΕΕ, στο πλαίσιο του Ν. 3919/ 2011, συνοπτικά είναι:

•    Ορίζεται η διαδικασία  ορισµού  των  νόµιµων  αµοιβών  και  του  τρόπου υπολογισµού των       κρατήσεων.  Οι  νόµιµες αµοιβές   των  µελετών θα προσδιορίζονται µε τιµή αναφοράς και οι νόµιµες αµοιβές των επιβλέψεων θα προσδιορίζονται  τον  έναν  πραγµατικό  αναλυτικό  προϋπολογισµό, που  θα συντάσσει ο µελετητής,  µε  την  ολοκλήρωση  της  µελέτης.  Ο στόχος  της πρότασης του Τ.Ε.Ε.  είναι  ο εξορθολογισµός  του  συστήµατος,  ο οποίος επιτυγχάνεται  µε  την  κατάργηση  των  12  τρόπων  προϋπολογισµού που υφίστανται   σήµερα  και της  ύπαρξης   ενός πραγµατικού   αναλυτικού προϋπολογισµού  που  συντάσσει  ο   Μηχανικός  µε  την  ολοκλήρωση  της µελέτης του, ανάλογα µε το στάδιο µελέτης που έχει συμφωνήσει µε τον Πολίτη. Με τον τρόπο αυτό μπαίνει τέλος στους 12 τρόπους προϋπολογισµού των ιδιωτικών έργων, οι οποίοι προβλέπουν κόστος που κυµαίνεται από 100 € έως πάνω από 1.200 €.

Οι  Εφορίες  σήµερα,  ελέγχουν  µε  βάση  το  ΕΚΚΟ  (Ελάχιστο  Κόστος Κατασκευής Οικοδομής) που έχει θεσμοθετηθεί και ανέρχεται σε 400 €/µ2.

Οι   αναλυτικοί  προϋπολογισμοί,  σήµερα,  με   βάση  το   τιµολόγιο του ΥΠOΜΕ∆Ι, προσεγγιστικά είναι πάνω από 1200 €. Οι ελάχιστες αµοιβές των Μηχανικών  προέκυπταν µε ελέγχους σε προϋπολογισμούς κάτω των 118 €/µ2.

Όλη αυτή η στρέβλωση και το ανορθόδοξο σύστηµα του ΦΠΑ οδηγούσε σε τεράστια φοροδιαφυγή από προμηθευτές υλικών, συνεργεία, ημερομίσθια και αύξηση του κόστους οικοδομής. Με τον νέο τρόπο που προτείνει το ΤΕΕ, την ίδρυση  του  παρατηρητηρίου τιµών  και ποιότητας και τον πίνακα προτεινόμενων τιµών υλικών, τίθενται οι βάσεις, ώστε να µην επιτρέπονται στρεβλώσεις και φοροδιαφυγή.

Προτείνουμε τον υπολογισµό των νόµιµων αµοιβών µε τιµή αναφοράς, η οποία να ανέρχεται στα 750 € και η οποία αποτελεί χαµηλή τιµή πραγµατικού κόστους  κατασκευής  κτηρίων.  Σύµφωνα  µε  την πρότασή  µας,  τα  750  € προσαρμόζονται  ανάλογα µε την τιµή ζώνης, το μέγεθος και την κατηγορία κτηρίου. Με τον τρόπο αυτό αναδεικνύεται η διακύμανση στην ποιότητα των κατασκευών,  από περιοχή  σε  περιοχή,  του  μεγέθους  του  κτηρίου,  της κατηγορίας και της χρήσης για την οποία προορίζεται και δίνεται έµφαση στις κατηγορίες έργων, που αφορούν την ανάπτυξη, τον πρωτογενή τοµέα και τις κοινωνικές υποδοµές.

Με  την  ολοκλήρωση  της  µελέτης  ο  μηχανικός,  ως  οφείλει,  συντάσσει προϋπολογισµό,  ο  οποίος θα  είναι  ο  ένας  και  πραγματικός, ο  οποίος  θα αποτελεί τη βάση για τον υπολογισµό της νόµιµης αµοιβής της επίβλεψης.

•    Ορίζονται  συντελεστές  που  διατηρούν  όλες  τις  κρατήσεις  στα  ίδια  ακριβώς επίπεδα. Τονίζουμε, επίσης, ότι οι αµοιβές των Μηχανικών είναι αυτές που έχουν συμφωνηθεί γραπτά, και  όχι οι νόµιµες, µεταξύ Μηχανικού και ιδιοκτήτη. Με αυτόν τον τρόπο ο πολίτης δεν θα επιβαρυνθεί ούτε ένα επιπλέον ευρώ, σε σχέση

µε σήµερα.

•    Προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα το ηλεκτρονικό σύστηµα του Τ.Ε.Ε. που θα συλλέγει όλα τα  στοιχεία, ώστε να µπορούν να αξιοποιηθούν για τον καλύτερο σχεδιασµό και προγραμματισμό, αξιόπιστους ελέγχους, συγκεντρωτικά στοιχεία.

•    Θεσμοθετείται η εθελοντική εκχώρηση είσπραξης των αµοιβών των Μηχανικών από το Τ.Ε.Ε.. Ως σήµερα οι αµοιβές των Μηχανικών γίνονταν από το Τ.Ε.Ε., για λόγους προστασίας της αµοιβής τους έναντι µη φερέγγυων πελατών. Η διάταξη αυτή καταργήθηκε µε τον νέο νόµο  και  το Τ.Ε.Ε. είναι αρµόδιο µόνο για την είσπραξη των κρατήσεων. Αποτελεί καθήκον του ΤΕΕ να προστατεύσει αυτή τη κατάκτηση  και για το  λόγο αυτό θα θεσπίσει νόµιµη  διαδικασία, για  όποιον Μηχανικό  επιθυµεί,  που  θα  εκχωρεί  πάγια  και  εθελοντικά  τα   δικαιώµατα είσπραξης των αµοιβών του, ώστε να τα διεκδικεί.

Με τις προτεινόμενες εκτελεστικές ρυθµίσεις, του Π.∆. και των Υ.Α. , επιχειρείται οι Μηχανικοί  να   πάψουν   να  μετατρέπονται  σε   διεκπεραιωτές  φακέλων  και  να επανέλθουν  στην  πραγματική  τους  εργασία,  τη  µελέτη  και  την  επίβλεψη.  Είναι επιτέλους, η στιγµή να αναλάβει η Πολιτεία τις ευθύνες της έναντι των πολιτών. Να σταµατήσει την απαξίωση των διπλωματούχων Μηχανικών. Να σκύψει πάνω από τα προβλήματα του Τεχνικού Κόσµου, του κύριου µηχανισµού για την ανάπτυξη και το ξεπέρασµα της οικονομικής κρίσης.

Πιστεύουµε ότι είναι, επίσης, καιρός - 30 και πλέον χρόνια από την αρχική πρόταση  την  οποία  είχε  κάνει το ΤΕΕ  -  να  εφαρμοστεί  άµεσα  η  ηλεκτρονική ταυτότητα του κτηρίου και το Μητρώο Συντελεστών Ιδιωτικών Έργων.

Το σύστηµα που σήµερα σχεδιάζεται δεν είναι µόνο για κατοικίες και κτήρια γραφείων.  Περιλαμβάνει το σύνολο των ιδιωτικών έργων και µελετών.

Περιλαμβάνει τις µελέτες και όχι τις άδειες, την αξιόπιστη επίβλεψη και όχι την ελλειπή:  για τα ξενοδοχεία, τις µμεταποιητικές δραστηριότητες, τις ενεργειακές εγκαταστάσεις, τα θέατρα, τα κτήρια γεωργικών και κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, για ότι πρέπει να οικοδοµήσουµε, να φτιάξουµε, να ανακαινίσουμε. Η αναμόρφωση όλου αυτού του συστήµατος και του νομοθετικού πλαισίου δεν µπορεί να γίνει “στο πόδι”, απολύτως πρόχειρα.

Να σηµειωθεί, τέλος, ότι στο άρθρο 7 του Ν. 3919/2011 και ειδικότερα στις παραγράφους 20, 21 και 22 προβλέπεται και η κατάργηση της µέγιστης έκπτωσης για τις µελέτες των ∆ηµόσιων Έργων.

Αναµένουµε µε ανυπομονησία την προκήρυξη µιας και µόνο µελέτης µε αυτή την πρόβλεψη, ώστε να επιβεβαιωθεί και πάλι το ΤΕΕ για το αδιέξοδο στο οποίο θα οδηγήσει η εφαρµογή του συγκεκριμένου νόµου συνολικά στο σύστηµα παραγωγής έργων και κατ’ επέκταση στον τεχνικό κόσµο και την οικονοµία της χώρας µας.