Οι μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών σήμερα και η σημασία τους.
Οι μεταμοσχεύσεις μυελού αποτελούν το σημαντικότερο όπλο στη φαρέτρα των αιματολόγων και γι’αυτό εφαρμόζονται σε ευρεία κλίμακα και με συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό. Στις μέρες μας, πραγματοποιούνται στην Ευρώπη περίπου 10.000 μεταμοσχεύσεις ετησίως. Στην Ελλάδα, μεταμοσχεύσεις μυελού γίνονται από το 1985. Στον βορειοελλαδικό χώρο λειτουργεί μία μόνον μονάδα μεταμόσχευσης, για ενήλικες και παιδιά, στο Νοσοκομείο ¨Γεώργιος Παπανικολάου¨, όπου διενεργούνται περισσότερες από 40 μεταμοσχεύσεις ετησίως.
Ασθένειες που θεραπεύονται με τις μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών.
Με τη μεταμόσχευση μυελού αντιμετωπίζονται παθήσεις του αίματος, όπως οι λευχαιμίες, τα λεμφώματα, η νόσος του Hodgkin, το μυέλωμα, η απλαστική και μεσογειακή αναιμία, καθώς και παθήσεις του ανοσολογικού συστήματος και ορισμένες μορφές καρκίνου. Για ορισμένες ασθένειες η μεταμόσχευση είναι ο μοναδικός τρόπος ίασης, για άλλες η καλύτερη επιλογή και για άλλες εναλλακτική επιλογή.
Η σημασία των αιμοπεταλίων στη διαδικασία της μεταμόσχευσης.
Στην πρώτη φάση της μεταμόσχευσης, ο μυελός των οστών του ασθενούς καταστρέφεται παντελώς, έτσι ώστε να εγκατασταθεί ο νέος, μεταμοσχευόμενος μυελός, του οποίου η ανάπτυξη θα καταλήξει στη δημιουργία του νέου αίματος, σε ένα διάστημα δύο έως τεσσάρων εβδομάδων. Σ΄αυτό το διάστημα ο ασθενής έχει απόλυτη ανάγκη να συντηρείται με μεταγγίσεις αίματος και αιμοπεταλίων και δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς αυτές, λόγω του κινδύνου των αιμορραγιών. Ακόμη, επειδή τα μεταγγισμένα αιμοπετάλια ζουν μόνο λίγες ώρες, η χορήγηση τους πρέπει να γίνεται καθημερινά. Δότες αιμοπεταλίων είναι στην πλειοψηφία τους οι συγγενείς των ασθενών. Υπάρχουν όμως ασθενείς που είτε δεν έχουν αρκετούς συγγενείς είτε κατάγονται από μακρινές περιοχές. Γι΄αυτούς το πρόβλημα εξεύρεσης αιμοπεταλίων είναι πράγματι πολύ σοβαρό.
Η προοπτική των μεταμοσχεύσεων στα αμέσως επόμενα χρόνια.
Τα επόμενα χρόνια ο αριθμός των μεταμοσχεύσεων θα αυξηθεί, καθώς καινούργιες ενδείξεις εμφανίζονται. Αυτό που δεν μπορεί να καλυφθεί εύκολα είναι οι ανάγκες αιμοπεταλίων, οι οποίες θα αυξηθούν επίσης. Μόνον η κινητοποίηση και η αλληλεγγύη των συνανθρώπων μπορούν να δώσουν τη λύση. Τη λύση που θα σώζει ζωές.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, και εν όψει της γεωμετρικής αύξησης του αριθμού των μεταμοσχεύσεων, προβάλλει επιτακτική η ανάγκη δημιουργίας ενός Δικτύου Εθελοντών Δοτών Αιμοπεταλίων.
Ποιοι μπορούν να είναι εθελοντές-μέλη του Δικτύου.
Μέλη του Δικτύου μπορούν να είναι όλοι οι ενήλικες που είναι ικανοί για αιμοδοσία. Η ηλικία τους πρέπει να είναι μεταξύ 18 και 50 ετών και το βάρος τους πάνω από 50 κιλά.
Η διαδικασία λήψης των αιμοπεταλίων.
Η διαδικασία λήψης των αιμοπεταλίων είναι απλή, ανώδυνη και ακίνδυνη για τον δότη. Διαρκεί 30 έως 40 λεπτά της ώρας, και τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι αποστειρωμένα και μιας χρήσης. Από τη φλέβα του δότη παίρνεται ολικό αίμα σε ένα σύστημα ασκών, από το αποίο διαχωρίζονται τα αιμοπετάλια με τη βοήθεια ειδικού μηχανήματος, ενώ το υπόλοιπο αίμα επιστρέφεται στον δότη. Το όλο σύστημα είναι κλειστό, δηλαδή το αίμα του δότη ρέει πάντοτε σε αποστειρωμένο κύκλωμα και δεν έρχεται ποτέ σε επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον. Αυτό εξασφαλίζει την πλήρη ασηψία και ασφάλεια του δότη.
Κάθε πότε μπορούν να δίνουν αιμοπετάλια οι εθελοντές.
Οι εθελοντές μπορούν να δίνουν χωρίς κανένα φόβο αιμοπετάλια όποτε και όσες φορές θέλουν, επειδή ο οργανισμός αναπληρώνει αμέσως τα αιμοπετάλια που αφαιρούνται.
Ωστόσο, η λήψη αιμοπεταλίων δεν επαναλαμβάνεται σε διάστημα μικρότερο από δύο εβδομάδες.
Οι διαφορές μεταξύ της αιμοδοσίας και της λήψης αιμοπεταλίων.
Πρακτικά, οι διαφορές μεταξύ αιμοδοσίας και αιμοπεταλιοδοσίας είναι οι εξής:
·Η αιμοδοσία διαρκεί 10 έως 15 λεπτά, ενώ η λήψη αιμοπεταλίων 30 έως 40.
·Ο δότης μπορεί να δίνει αιμοπετάλια (μέχρι και) κάθε δύο εβδομάδες, ενώ για το ολικό αίμα ο αντίστοιχος χρόνος είναι 3 μήνες.
·Η ποσότητα των αιμοπεταλίων που λαμβάνεται από μια αιμοπεταλιοδοσία είναι πενταπλάσια εκείνης που λαμβάνεται από μια αιμοδοσία.
Η δημιουργία του Δικτύου Εθελοντών Δοτών Αιμοπεταλίων.
Οι ανάγκες που περιγράφηκαν αναλυτικά και η προοπτική ανάπτυξης των μεταμοσχεύσεων μυελού κατέληξαν το καλοκαίρι του 1996 στη δημιουργία του Δικτύου Εθελοντών Δοτών Αιμοπεταλίων Θεσσαλονίκης. Την οργάνωση και την αιγίδα αυτού του Δικτύου έχουν αναλάβει από κοινού η Αιματολογική Κλινική του Νοσοκομείου ¨Γεώργιος Παπανικολάου¨ και το Τμήμα Αιμοδοσίας του ίδιου Νοσοκομείου.
Ο στόχος του Δικτύου.
Στην αρχή, στόχος του Δικτύου είναι να υπάρξουν 150-250 εθελοντές, οι οποίοι θα καλύπτουν τις οριακές ανάγκες σε μεταγγίσεις αιμοπεταλίων, δηλαδή περιπτώσεις εκτάκτων και μεγάλων ελλείψεων, σε ασθενείς κοινωνικά αποκλεισμένους η που κατάγονται από μακρινούς τόπους. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα τεθεί τέλος στην αναζήτηση αιμοπεταλίων από το περιβάλλον των συγγενών των ασθενών. Το Δίκτυο θα επεμβαίνει σε περιπτώσεις ανάγκης μόνον, έτσι ώστε να μην υπάρξει περίπτωση ασθενούς του οποίου η ζωή θα κινδυνέψει λόγω έλλειψης δοτών αιμοπεταλίων.
Εφόσον επιτευχθεί ο πρώτος στόχος, η προοπτική του Δικτύου είναι να υπάρξουν πάνω από 500 εθελοντές, ώστε να καλυφθούν οι έκτακτες ανάγκες σε αιμοπετάλια και άλλων Νοσοκομείων της Θεσσαλονίκης, μάλιστα και για άλλες, πλην των μεταμοσχεύσεων, περιπτώσεις.
Μακροπρόθεσμοι στόχοι του Δικτύου, στην περίπτωση που τα παραπάνω τελεσφορήσουν, είναι να επιτύχουμε:
·Έναν αριθμό δοτών επαρκή για να καλύπτει εξ ολοκλήρου τις ανάγκες όλων των περιπτώσεων που χρειάζονται μεταγγίσεις αιμοπεταλίων.
·Την επέκταση του Δικτύου σε πανελλαδικό επίπεδο.
Η διαδικασία ενεργοποίησης του Δικτύου.
Όλα τα μέλη του Δικτύου θα συμμετέχουν απολύτως εθελοντικά. Όποιος επιθυμεί να εγγραφεί θα μπορεί να το κάνει με ένα απλό τηλεφώνημα. Στη συνέχεια, σε εύθετο χρόνο, θα ειδοποιηθεί από το Νοσοκομείο ¨Γεώργιος Παπανικολάου¨, για να κάνει έναν εργαστηριακό έλεγχο και ταυτοποίηση της ομάδας αίματος. Τότε θα περιληφθεί στον κατάλογο των εθελοντών και θα του δοθεί η ανάλογη κάρτα του Εθελοντή Δότη Αιμοπεταλίων.
Σε κάθε περίπτωση που θα κρίνεται αναγκαία η ενεργοποίηση του Δικτύου, θα ακολουθείται η εξής διαδικασία: η Αιματολογική Κλινική και το Τμήμα Αιμοδοσίας του Νοσοκομείου ¨Γεωργιος Παπανικολάου¨ θα καλούν όσους εθελοντές είναι απαραίτητοι για την κάλυψη της ανάγκης.
Ποιός θα ενεργοποιεί το Δίκτυο.
Αποκλειστικοί αρμόδιοι για την ενεργοποίηση του Δικτύου είναι η Αιματολογική Κλινική και το Τμήμα Αιμοδοσίας του Νοσοκομείου ¨Γεώργιος Παπανικολάου¨. Μόνον οι καθορισμένοι υπεύθυνοι των δύο αυτών Τμημάτων θα μπορούν να καλούν τους εθελοντές, όποτε κρίνουν ότι συντρέχει κάποιος από τους προαναφερθέντες λόγους. Με τον τρόπο αυτό θα κατοχυρώνεται η ασφάλεια της διαδικασίας από ιατρικής απόψεως και θα διασφαλίζεται ο αυστηρά εθελοντικός χαρακτήρας της όλης προσπάθειας.
Εγγραφές – Πληροφορίες:
Τμήμα Αιμοδοσίας Νοσοκομείου ¨Γεώργιος Παπανικολάου¨
Τηλέφωνα:
2310.350011 - 2310.357522 (ώρες 09.00-13.00)
Οι μεταμοσχεύσεις μυελού αποτελούν το σημαντικότερο όπλο στη φαρέτρα των αιματολόγων και γι’αυτό εφαρμόζονται σε ευρεία κλίμακα και με συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό. Στις μέρες μας, πραγματοποιούνται στην Ευρώπη περίπου 10.000 μεταμοσχεύσεις ετησίως. Στην Ελλάδα, μεταμοσχεύσεις μυελού γίνονται από το 1985. Στον βορειοελλαδικό χώρο λειτουργεί μία μόνον μονάδα μεταμόσχευσης, για ενήλικες και παιδιά, στο Νοσοκομείο ¨Γεώργιος Παπανικολάου¨, όπου διενεργούνται περισσότερες από 40 μεταμοσχεύσεις ετησίως.
Ασθένειες που θεραπεύονται με τις μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών.
Με τη μεταμόσχευση μυελού αντιμετωπίζονται παθήσεις του αίματος, όπως οι λευχαιμίες, τα λεμφώματα, η νόσος του Hodgkin, το μυέλωμα, η απλαστική και μεσογειακή αναιμία, καθώς και παθήσεις του ανοσολογικού συστήματος και ορισμένες μορφές καρκίνου. Για ορισμένες ασθένειες η μεταμόσχευση είναι ο μοναδικός τρόπος ίασης, για άλλες η καλύτερη επιλογή και για άλλες εναλλακτική επιλογή.
Στην πρώτη φάση της μεταμόσχευσης, ο μυελός των οστών του ασθενούς καταστρέφεται παντελώς, έτσι ώστε να εγκατασταθεί ο νέος, μεταμοσχευόμενος μυελός, του οποίου η ανάπτυξη θα καταλήξει στη δημιουργία του νέου αίματος, σε ένα διάστημα δύο έως τεσσάρων εβδομάδων. Σ΄αυτό το διάστημα ο ασθενής έχει απόλυτη ανάγκη να συντηρείται με μεταγγίσεις αίματος και αιμοπεταλίων και δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς αυτές, λόγω του κινδύνου των αιμορραγιών. Ακόμη, επειδή τα μεταγγισμένα αιμοπετάλια ζουν μόνο λίγες ώρες, η χορήγηση τους πρέπει να γίνεται καθημερινά. Δότες αιμοπεταλίων είναι στην πλειοψηφία τους οι συγγενείς των ασθενών. Υπάρχουν όμως ασθενείς που είτε δεν έχουν αρκετούς συγγενείς είτε κατάγονται από μακρινές περιοχές. Γι΄αυτούς το πρόβλημα εξεύρεσης αιμοπεταλίων είναι πράγματι πολύ σοβαρό.
Η προοπτική των μεταμοσχεύσεων στα αμέσως επόμενα χρόνια.
Τα επόμενα χρόνια ο αριθμός των μεταμοσχεύσεων θα αυξηθεί, καθώς καινούργιες ενδείξεις εμφανίζονται. Αυτό που δεν μπορεί να καλυφθεί εύκολα είναι οι ανάγκες αιμοπεταλίων, οι οποίες θα αυξηθούν επίσης. Μόνον η κινητοποίηση και η αλληλεγγύη των συνανθρώπων μπορούν να δώσουν τη λύση. Τη λύση που θα σώζει ζωές.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, και εν όψει της γεωμετρικής αύξησης του αριθμού των μεταμοσχεύσεων, προβάλλει επιτακτική η ανάγκη δημιουργίας ενός Δικτύου Εθελοντών Δοτών Αιμοπεταλίων.
Ποιοι μπορούν να είναι εθελοντές-μέλη του Δικτύου.
Μέλη του Δικτύου μπορούν να είναι όλοι οι ενήλικες που είναι ικανοί για αιμοδοσία. Η ηλικία τους πρέπει να είναι μεταξύ 18 και 50 ετών και το βάρος τους πάνω από 50 κιλά.
Η διαδικασία λήψης των αιμοπεταλίων.
Η διαδικασία λήψης των αιμοπεταλίων είναι απλή, ανώδυνη και ακίνδυνη για τον δότη. Διαρκεί 30 έως 40 λεπτά της ώρας, και τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι αποστειρωμένα και μιας χρήσης. Από τη φλέβα του δότη παίρνεται ολικό αίμα σε ένα σύστημα ασκών, από το αποίο διαχωρίζονται τα αιμοπετάλια με τη βοήθεια ειδικού μηχανήματος, ενώ το υπόλοιπο αίμα επιστρέφεται στον δότη. Το όλο σύστημα είναι κλειστό, δηλαδή το αίμα του δότη ρέει πάντοτε σε αποστειρωμένο κύκλωμα και δεν έρχεται ποτέ σε επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον. Αυτό εξασφαλίζει την πλήρη ασηψία και ασφάλεια του δότη.
Κάθε πότε μπορούν να δίνουν αιμοπετάλια οι εθελοντές.
Οι εθελοντές μπορούν να δίνουν χωρίς κανένα φόβο αιμοπετάλια όποτε και όσες φορές θέλουν, επειδή ο οργανισμός αναπληρώνει αμέσως τα αιμοπετάλια που αφαιρούνται.
Ωστόσο, η λήψη αιμοπεταλίων δεν επαναλαμβάνεται σε διάστημα μικρότερο από δύο εβδομάδες.
Οι διαφορές μεταξύ της αιμοδοσίας και της λήψης αιμοπεταλίων.
Πρακτικά, οι διαφορές μεταξύ αιμοδοσίας και αιμοπεταλιοδοσίας είναι οι εξής:
·Η αιμοδοσία διαρκεί 10 έως 15 λεπτά, ενώ η λήψη αιμοπεταλίων 30 έως 40.
·Ο δότης μπορεί να δίνει αιμοπετάλια (μέχρι και) κάθε δύο εβδομάδες, ενώ για το ολικό αίμα ο αντίστοιχος χρόνος είναι 3 μήνες.
·Η ποσότητα των αιμοπεταλίων που λαμβάνεται από μια αιμοπεταλιοδοσία είναι πενταπλάσια εκείνης που λαμβάνεται από μια αιμοδοσία.
Η δημιουργία του Δικτύου Εθελοντών Δοτών Αιμοπεταλίων.
Οι ανάγκες που περιγράφηκαν αναλυτικά και η προοπτική ανάπτυξης των μεταμοσχεύσεων μυελού κατέληξαν το καλοκαίρι του 1996 στη δημιουργία του Δικτύου Εθελοντών Δοτών Αιμοπεταλίων Θεσσαλονίκης. Την οργάνωση και την αιγίδα αυτού του Δικτύου έχουν αναλάβει από κοινού η Αιματολογική Κλινική του Νοσοκομείου ¨Γεώργιος Παπανικολάου¨ και το Τμήμα Αιμοδοσίας του ίδιου Νοσοκομείου.
Ο στόχος του Δικτύου.
Στην αρχή, στόχος του Δικτύου είναι να υπάρξουν 150-250 εθελοντές, οι οποίοι θα καλύπτουν τις οριακές ανάγκες σε μεταγγίσεις αιμοπεταλίων, δηλαδή περιπτώσεις εκτάκτων και μεγάλων ελλείψεων, σε ασθενείς κοινωνικά αποκλεισμένους η που κατάγονται από μακρινούς τόπους. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα τεθεί τέλος στην αναζήτηση αιμοπεταλίων από το περιβάλλον των συγγενών των ασθενών. Το Δίκτυο θα επεμβαίνει σε περιπτώσεις ανάγκης μόνον, έτσι ώστε να μην υπάρξει περίπτωση ασθενούς του οποίου η ζωή θα κινδυνέψει λόγω έλλειψης δοτών αιμοπεταλίων.
Εφόσον επιτευχθεί ο πρώτος στόχος, η προοπτική του Δικτύου είναι να υπάρξουν πάνω από 500 εθελοντές, ώστε να καλυφθούν οι έκτακτες ανάγκες σε αιμοπετάλια και άλλων Νοσοκομείων της Θεσσαλονίκης, μάλιστα και για άλλες, πλην των μεταμοσχεύσεων, περιπτώσεις.
Μακροπρόθεσμοι στόχοι του Δικτύου, στην περίπτωση που τα παραπάνω τελεσφορήσουν, είναι να επιτύχουμε:
·Έναν αριθμό δοτών επαρκή για να καλύπτει εξ ολοκλήρου τις ανάγκες όλων των περιπτώσεων που χρειάζονται μεταγγίσεις αιμοπεταλίων.
·Την επέκταση του Δικτύου σε πανελλαδικό επίπεδο.
Η διαδικασία ενεργοποίησης του Δικτύου.
Όλα τα μέλη του Δικτύου θα συμμετέχουν απολύτως εθελοντικά. Όποιος επιθυμεί να εγγραφεί θα μπορεί να το κάνει με ένα απλό τηλεφώνημα. Στη συνέχεια, σε εύθετο χρόνο, θα ειδοποιηθεί από το Νοσοκομείο ¨Γεώργιος Παπανικολάου¨, για να κάνει έναν εργαστηριακό έλεγχο και ταυτοποίηση της ομάδας αίματος. Τότε θα περιληφθεί στον κατάλογο των εθελοντών και θα του δοθεί η ανάλογη κάρτα του Εθελοντή Δότη Αιμοπεταλίων.
Σε κάθε περίπτωση που θα κρίνεται αναγκαία η ενεργοποίηση του Δικτύου, θα ακολουθείται η εξής διαδικασία: η Αιματολογική Κλινική και το Τμήμα Αιμοδοσίας του Νοσοκομείου ¨Γεωργιος Παπανικολάου¨ θα καλούν όσους εθελοντές είναι απαραίτητοι για την κάλυψη της ανάγκης.
Ποιός θα ενεργοποιεί το Δίκτυο.
Αποκλειστικοί αρμόδιοι για την ενεργοποίηση του Δικτύου είναι η Αιματολογική Κλινική και το Τμήμα Αιμοδοσίας του Νοσοκομείου ¨Γεώργιος Παπανικολάου¨. Μόνον οι καθορισμένοι υπεύθυνοι των δύο αυτών Τμημάτων θα μπορούν να καλούν τους εθελοντές, όποτε κρίνουν ότι συντρέχει κάποιος από τους προαναφερθέντες λόγους. Με τον τρόπο αυτό θα κατοχυρώνεται η ασφάλεια της διαδικασίας από ιατρικής απόψεως και θα διασφαλίζεται ο αυστηρά εθελοντικός χαρακτήρας της όλης προσπάθειας.
Εγγραφές – Πληροφορίες:
Τμήμα Αιμοδοσίας Νοσοκομείου ¨Γεώργιος Παπανικολάου¨
Τηλέφωνα:
2310.350011 - 2310.357522 (ώρες 09.00-13.00)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου