Ο Σισοκό και η Χρυσή Αυγή

του Γιάννη Παντελάκη

από το www.protagon.gr

Περασμένες δέκα το πρωί της Τρίτης και μικρά σύννεφα σκεπάζουν τον ουρανό του κέντρου της πόλης. Μια ατμόσφαιρα μουντή. Μουντά και τα πρόσωπα που παρατηρώ στα βαγόνια του μετρό. Σχεδόν κανένας δεν γελάει, όσοι μιλάνε μεταξύ τους λένε κουβέντες μισές και κοφτές.

Στα σκαλιά της εξόδου η πρώτη εκπληξη. Μερικά νέα παιδιά, που θα μπορούσαν να είναι παιδιά μας, μοιράζουν ένα εφημεριδάκι της Χρυσής Αυγής. Το κοιτάω από απόσταση. “Οχι στον ρατσισμό κατά των Ελλήνων” ή κάτι τέτοιο γράφει ο πυχιαίος τίτλος. Πλάι μου δυο μελαμψοί. Βλέποντας τα παιδιά με τα ξυρισμένα κεφάλια και τα μαύρα ρούχα, κάτι ψελλίζουν μεταξύ τους και κάνουν γρήγορα μεταβολή. Με γοργά βήματα, αλλάζουν έξοδο.
Κοντοστέκομαι στην πλατεία. Το θέαμα, λίγο ως πολύ γνωστό, έχει επαναληφθεί τον τελευταίο καιρό, το κατέγραψαν με το παραπάνω τα κανάλια, το έκαναν σχεδόν θέαμα. Με δυο λόγια: Σ’ ένα πρόχειρα στημένο γραφείο, Χρυσαυγίτες ελέγχουν τα στοιχεία κυρίως ηλικιωμένων Ελλήνων και όταν αυτοί πάρουν την έγκριση ότι είναι πράγματι Ελληνες περνάνε στο πίσω μέρος ενος φορτηγού. Αλλοι Χρυσαυγίτες εκεί, μοιράζουν  δωρεάν πατάτες, γάλατα και άλλα. “Ολα Ελληνικής παραγωγής” όπως δηλώνει στις κάμερες με ιδιαίτερη τηλεοπτική ανεση ο Κασιδιάρης. Οι κάμερες αγαπούν τον Κασιδιάρη και αυτός αγαπά τις κάμερες…

Τα μάτια μου καρφώνονται σ’ ένα μαυροντυμένο Χρυσαυγίτη, όχι μεγαλύτερο από 19-20 χρονών. Στέκεται όρθιος και παίζει κάποιο ρόλο περιφρούρησης μη τυχόν και μπει στην ουρά της διανομής τροφίμων κανένας ξένος, κανένας μαύρος. Στην πίσω τσέπη του παντελονιού του Χρυσαυγίτη εξέχει διπλωμένη μια οπαδική εφημερίδα του Παναθηναϊκού. Φαντάζομαι το δίλημμά του. Το προηγούμενο βράδυ ο Παναθηναϊκός θριάμβευσε μέσα στην Σκωτία με ηγέτη εναν καινούργιο μαύρο Ιβοριανό παίκτη. Στην εφημερίδα -που είχα χαζέψει λίγο πριν στο περίπτερο- το πρωτοσέλιδό της είχε μια τεράστια φωτογραφία του Σισοκό, του νέου αστεριού της ομάδας. “Θεέ μου τι παιχταράς” φωνάζει το πρωτοσέλιδο. Και ο νεαρός Χρυσαυγίτης πρέπει να είναι πολύ μπερδεμένος. Ο Θεός ναι, είναι ψηλά στην ιεραρχική κλίμακα των αξιών του. Η ομάδα επίσης. Αλλα αυτός ο “παικταράς” που φωνάζει η εφημερίδα; Μαύρος, περισσότερο και από τον Σισέ. Ο νεαρός Χρυσαυγίτης, πρέπει να παραδεχτεί πως η ομάδα φέτος θα έχει μαύρο ηγέτη. Καθόλου εύκολο. Αυτός που μισεί τους ξένους, πρέπει να υμνήσει έναν ξένο και μάλιστα μαύρο. Θα ήθελα να τον δω στο γήπεδο όταν ο Σισοκό σκοράρει…

Αυτη η “μικρή λεπτομέρεια ανευ σημασίας” (για να παραλάξουμε λίγο τον Αντώνιο Ταμπούκι) αποτελεί ένα μικρό μόνο κομμάτι του γενικότερου παζλ που πρέπει να συμπληρώσουμε και αφορά στην ισχυρή επιρροή των νεοφασιστών σ’ ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας. Ο νεαρός και ο Σισοκό. Ο γυιός του Ελληνα μετανάστη στην Γερμανία που σπάει τα κεφάλια στους μετανάστες της Ελλάδας. Ο άνθρωπος που ένοιωσε εθνικά υπερήφανος και πανηγύριζε με την Ελληνική σημαία για τους Αλβανικής ή Αρμενικής καταγωγής Ολυμπιονίκες. Οσοι έζησαν την φασιστική κατοχή, αλλά τώρα βλέπουν την λύση του προβλήματός τους στα “παιδιά που μοιράζουν τρόφιμα και ‘”καθαρίζουν” περιοχές από ξένους”. Και δεκάδες άλλες περιπτώσεις μιας φαινομενικά αντιφατικής συμπεριφοράς.

Απαντήσεις για όλα αυτά, μπορούμε να έχουμε όλοι. Και να τις λέμε. Ωστόσο, όσοι διαχειρίζονται τα δημόσια πράγματα και όσοι επηρεάζουν μυαλά και συνειδήσεις οφείλουν πρώτα απ’ όλα να τις δώσουν αυτές. Και να είναι επαρκείς. Οι μέχρι τώρα πρόχειρες και σπασμωδικές συμπεριφορές με τις οποίες αντιμετωπίζεται η “Χρυσή Αυγή” από κόμματα και μέσα ενημέρωσης φέρνουν μάλλον το αντίθετο από το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Οι πολιτικοί σχηματισμοί ανακάλυψαν τον κίνδυνο πολύ αργά και ενώ είχαν στρώσει το έδαφος είτε κλείνοντας τα μάτια, είτε προωθώντας πολιτικές που το ανέδειξαν. Τα ισχυρά, κυρίως ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, άφηναν το πρόβλημα στην σκιά γιατί δεν είχε τους όρους ενός δραματοποιημένου θεάματος που είναι αναγκαίοι για να το δημοσιοποιήσουν. Και τώρα, που οι όροι εκπληρούνται το προβάλλουν σαν ένα φυσιολογικό παρεπόμενο.

Και όλοι, αρχίζουμε σιγά-σιγά να θεωρούμε την “Χρυσή Αυγή” ένα δεδομένο κομμάτι που εκφράζει ισχυρό μέρος της κοινωνίας. Τίποτα σχεδόν δεν μας ξενίζει πια, η δύναμη της επανάληψης έχει κάνει αποδεκτές τις πιο ακραίες συμπεριφορές…