Γιάννης Βαρουφάκης: Μη γραμμικές, χαοτικές ισορροπίες

 «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κυβέρνηση γνωρίζει πως η πορεία στην οποία βρίσκεται είναι μη βιώσιμη και ελπίζει σε μια αλλαγή από την Ευρώπη, η οποία θα προκύψει μετά το Σεπτέμβριο και τις ομοσπονδιακές κοινοβουλευτικές εκλογές στη Γερμανία. Από την άλλη μεριά μην ξεχνάμε, όμως, ότι οι κατευθύνσεις και των τριών κυβερνήσεων που διαχειρίστηκαν την κρίση εξασφάλιζαν χρόνο αυξάνοντας το χρέος και μειώνοντας το εισόδημα, γιατί αυτό κάνει η λιτότητα, ελπίζοντας ότι η Ευρώπη στο μεταξύ θα αλλάξει.». Αυτό υποστηρίζει μιλώντας στην Mail και τον Θάνο Σιαφάκα ο καθηγητής κ. Γιάννης Βαρουφάκης.

Σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ για την Ελλάδα, προτείνεται απευθείας «κούρεμα» 25% στα δάνεια από την Ευρωζώνη και στα ομόλογα που κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, εάν δεν εφαρμοστεί το πρόγραμμα όπως έχει συμφωνηθεί , σημαντικός αριθμός απολύσεων για να αποφευχθούν οι νέες μειώσεις μισθών και συντάξεων, επέκταση της εφαρμογής των έκτακτων μέτρων, όπως η εισφορά αλληλεγγύης και περικοπές κοινωνικών δαπανών για τη διετία 2015-2016.Τι μετάφραση έχουν όλα αυτά;

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εδώ και δύο μήνες προωθεί την ιδέα ενός OSI, ενός κουρέματος τού χρέους μας στους επίσημους φορείς. Για να ενισχύσει τη διαπραγματευτική του ισχύ απέναντι στην Ευρωπαϊκή ένωση και κυρίως στη Γερμανία, προσθέτει σε αυτή την πρόταση για OSI, την ιδέα της περαιτέρω ενίσχυσης της λιτότητας, κάτι που γνωρίζει ότι το Βερολίνο θα καλοδεχθεί. Ξέρουμε πολύ καλά ότι το Βερολίνο δεν αποδέχεται την ιδέα του OSI, οπότε η ιδέα για απολύσεις, για λιτότητα έρχεται ως αντισταθμιστικός παράγοντας στο OSI. Η ουσία, όμως, είναι ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν έχει αποδεχθεί ότι η επαναγορά χρέους απετέλεσε λύση για το ελληνικό δημόσιο χρέος και επιμένει στο κούρεμα των δανείων μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ευρωπαϊκη Κεντρική Τράπεζα.

Συμμερίζεστε την αισιοδοξία του πρωθυπουργού και της Κριστίν Λαγκάρντ ότι υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ; Ότι δηλαδή το 2013-14 θα μπούμε σε τροχιά ανάπτυξης;

 Μακάρι να μπούμε, ωστόσο εγώ δεν μπορώ να δω από πού προκύπτει αυτή η αισιοδοξία. Δε βλέπω τους παράγοντες που θα οδηγήσουν σε αυτό. Οι οικονομικές διαδικασίες είναι πάντοτε απρόβλεπτες γι’ αυτό δεν το αποκλείω. Η οικονομία μας τελεί υπό τρεις πολύ κακές συνθήκες. Η πρώτη συνθήκη είναι ότι έχουμε νέα μέτρα που ψηφίστηκαν για το 2013, τα οποία θα μειώσουν σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το ΑΕΠ της χώρας περίπου 10-16 δισ. ακόμα, κάτι το οποίο θα έχει αντίκτυπο όχι μόνο στο ποσοστό χρέους αλλά και στη δυνατότητα του ελληνικού κράτους να αντλεί φόρους από την ελληνική οικονομία.   Δεύτερον, ένα τραπεζικό σύστημα του οποίου η ανακεφαλαιοποίηση, έτσι όπως έγινε μετά την επαναγορά χρέους, είναι καταδικασμένο στην αποτυχία. Συνεπώς θα παραμείνουμε με ένα τραπεζικό σύστημα που δε λειτουργεί ως τραπεζικό σύστημα. Τρίτον, έχουμε μια συνολικότερη υφεσιακή πορεία στην Ευρωζώνη και γενικότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι το οποίο δεν βοηθάει στο να υπάρξει φως στην άκρη του τούνελ. Υπό αυτές τις τρεις συνθήκες θεωρώ ότι τόσο η κυρία Λαγκάρντ όσο και ο κύριος Σαμαράς απλώς προβάλλουν μια όμορφη εικόνα για να δημιουργήσουν αισιόδοξες, αυτοτροφοδοτούμενες προσδοκίες.

Μπορεί να οδηγήσει κάπου αυτή η πολιτική, σε ένα περιβάλλον που ο ελληνικός λαός υφίσταται τρομακτικές, επώδυνες, συγκλονιστικές θυσίες και καλείται να πιεστεί ακόμα περισσότερο για να δώσει χρήματα τα οποία πλέον δεν έχει ;

Πάγια άποψή μου είναι ότι ο φαύλος αυτός κύκλος με την πολιτική που εφαρμόζεται απλώς επιταχύνεται, συνεπώς αυτή είναι καθαρά αρνητική.

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση κάνει απλώς υπομονή μέχρι τις γερμανικές εκλογές, διότι ενδεχομένως τότε, ελπίζει ότι κάτι θα αλλάξει στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα, γεγονός που θα έχει αντίκτυπο και για την Ελλάδα. Συμφωνείτε με αυτό ή πιστεύετε ότι η ελληνική κυβέρνηση απλώς κερδίζει χρόνο;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κυβέρνηση γνωρίζει πως η πορεία στην οποία βρίσκεται είναι μη βιώσιμη και ελπίζει σε μια αλλαγή από την Ευρώπη, η οποία θα προκύψει μετά το Σεπτέμβριο και τις ομοσπονδιακές κοινοβουλευτικές εκλογές στη Γερμανία. Από την άλλη μεριά μην ξεχνάμε, όμως, ότι οι κατευθύνσεις και των τριών κυβερνήσεων που διαχειρίστηκαν την κρίση εξασφάλιζαν χρόνο αυξάνοντας το χρέος και μειώνοντας το εισόδημα, γιατί αυτό κάνει η λιτότητα, ελπίζοντας ότι η Ευρώπη στο μεταξύ θα αλλάξει. Το μεγάλο σφάλμα είναι ότι η κυβέρνηση θεωρεί δεδομένο πως η ίδια δεν μπορεί να βοηθήσει στην αλλαγή της ευρωπαϊκής στάσης και το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να προσυπογράφει ό,τι ανόητη πολιτική της ζητούν να προσυπογράψει.

Βλέπετε αλλαγή πορείας; Θα μπορέσει η Ελλάδα να βγει από αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα που βιώνει εδώ και τρία χρόνια;

Δεν υπάρχει πιθανότητα να μη βγούμε από αυτή την κρίση. Το θέμα είναι πότε.

Άλλωστε όπως είπε ο Κέινς μακροχρονίως μπορεί να υπάρξει λύση, αλλά μακροχρονίως είμαστε όλοι νεκροί.

Ποια είναι η γνώμη σας για τη λίστα Λαγκάρντ και για το show που δόθηκε την περασμένη Πέμπτη στη Βουλή;

Η ελληνική Βουλή για άλλη μια φορά φαίνεται αναξιόπιστη. Για άλλη μια φορά το πολιτικό σύστημα καταφέρνει να αποξενώσει τους πολίτες και να μεγαλώσει ακόμα περισσότερο το δημοκρατικό έλλειμμα. Οι διαδικασίες αυτές έρχονται σε πλήρη ρήξη με την κοινή γνώμη. Βλέπουμε ότι η τρικομματική κυβέρνηση βρήκε τη λύση που απλώς εξασφαλίζει τις ισορροπίες σε αυτή τη συνεργασία, εις βάρος του αισθήματος περί δικαίου του ελληνικού λαού. Αυτό υπονομεύει, για άλλη μια φορά την πολιτική διαδικασία, που είναι η μοναδική που μπορεί να μας οδηγήσει σε λύσεις της οικονομικής κρίσης.

Βλέπετε πολιτικές αλλαγές στην Ελλάδα;

Όταν βρίσκεσαι σε μη γραμμικές, χαοτικές καταστάσεις, είναι πολύ δύσκολη η πρόβλεψη, κυρίως των πολιτικών καταστάσεων. Εμένα θα μου έκανε εντύπωση αν η κυβέρνηση αυτή έπεφτε εντός του 2013. Θεωρώ ότι υπάρχει μια πολύ κακή ισορροπία αλλά ισορροπία παρόλα αυτά.